دندان عقل سومین دندان آسیای بزرگ در انسان ها می باشد. اگر این دندان فضای کافی برای رشد به درون قوص دندانی نداشته باشد نهفته خواهد شد و باعث ایجاد درد، عفونت و یا دیگر مشکلات در دهان میشود. در این صورت جراحی خارج سازی آن ضروری است. برخی دندانپزشکان کشیدن دندان عقل نهفته را به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه در برابر مشکلات بالقوه آتی، توصیه می‌کنند حتی اگر آن دندان در حالت فعلی مشکلی نداشته باشد. زیرا این دندان میتواند موجب مشکلاتی از قبیل آسیب و ایجاد پوسیدگی در دندان مجاور، تحلیل استخوان، عفونت و یا در مواردی موجب به وجود آمدن تومور ها و کیست های بزرگ دندانی شود. در صورت به وجود آمدن این کیست و تومور ها در اطراف دندان نهفته ممکن است نیاز به خارج سازی استخوان فک مربوطه گردد.
جراحی دندان نهفته بهتر است در اواخر سنین نوجوانی و یا ابتدای جوانی صورت گیرد تا از بروز عوارض ذکر شده پیشگیری گردد. همچنین ترمیم پس از جراحی در سنین پایین تر سریع تر خواهد بود و احتمال بروز عوارض ناشی از جراحی کم تر است. از دیگر عوامل کاهش دهنده ی احتمال بروز عوارض ناشی از جراحی تبحر جراح انجام دهنده ی جراحی می باشد که در کم ترین زمان موجود بهترین درمان انجام گردد. با این حال معمولا عوارض ناشی از جراحی دندان عقل گذرا و موقت می باشد. درد و تورم پس از جراحی معمولا محدود به یک هفته می باشد و با استفاده از مسکن های معمول خوراکی قابل کنترل و مختصر خواهد بود. یکی از عوارض مطرح شده هنگام انجام جراحی خارج سازی دندان عقل نهفته فک تحتانی آسیب به عصب حسی( نه حرکتی) فک تحتانی می باشد که در موارد نزدیک بودن ریشه دندان نهفته با مسیر عصبی مطرح است و معمولا به صورت موقتی خواهد بود. در هنگام جراحی خارج سازی دندان نهفته با استفاده از تصاویر رادیوگرافیک مخصوص میتوان محل وجود عصب را تخمین زد. همچنین توانایی و مهارت جراح می تواند احتمال آسیب به این عصب را به حداقل میزان خود برساند.
مراقبت های پس از جراحی دندان عقل نهفته:
- در 24 ساعت اولیه بعد از کشیدن دندان، می بایست دهان خود را نشویید و از خارج سازی بزاق دهان (تف کردن) پرهیز نمایید.
- در روزی که دندان خود را کشیدید از یک رژیم غذایی نرم یا مایع (شیر، بستنی، پوره سیب‌زمینی، پودینگ) به صورت سرد استفاده کنید و از روز بعد سعی کنید با دندان‌هایی که دورتر از دندان کشیده شده هستند، بجوید.
به مدت ۲۴ ساعت هنگام نوشیدن مایعات از مصرف نی خودداری نمایید. - دندان‌های دیگر را مثل همیشه مسواک کنید و نخ دندان بکشید اما از مسواک کردن دندان‌ها و لثه‌ی نزدیک دندان کشیده شده اجتناب کنید. حفظ بهداشت دهانی و استفاده از دهانشویه و یا آب نمک ولرم به مدت یک هفته توصیه میشود.
- از کشیدن سیگار و قلیان به مدت یک هفته پرهیز نمایید.
- استفاده از کمپرس سرد در روز اول پس از جراحی و سپس عدم استفاده از آن در روز دوم و سپس استفاده از کمپرس گرم از روز سوم پس از جراحی به جهت کنترل تورم ناحیه توصیه می شود.
